Nowelizacja ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej, która wchodzi w życie 1 lipca 2022 roku, zapewnia organom podatkowym szerszy niż dotychczas dostęp do informacji finansowych. Budzi to poważne obawy i skłania do pochylenia się nad obowiązującymi przepisami w tym zakresie.
Informacja skarbowa, taka jak liczba i stan rachunków bankowych, kwoty debetów czy zawarte umowy kredytowe, są równie wrażliwe jak informacje o stanie zdrowia. Jednym z elementów wolności obywateli jest jednak prawo do zachowania ich w tajemnicy.
Nowelizacja ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej nie narusza żadnych przepisów ani międzynarodowych standardów dotyczących ochrony danych osobowych. Nowelizacja wymaga jedynie, aby organy podatkowe dzieliły się informacjami z innymi agencjami rządowymi, gdy te zwrócą się o nie w celu przeprowadzenia dochodzeń lub audytów związanych z oszustwami podatkowymi, lub innymi czynami przestępczymi.
Ważne jest, aby firmy i osoby fizyczne płaciły podatki, ponieważ wspierają one usługi publiczne, takie jak drogi, szkoły i szpitale, z których korzystają wszyscy.
Co do zasady, ochrona tajemnicy nie ma charakteru absolutnego. Doznaje ona bowiem ograniczeń związanych m.in. z koniecznością realizacji zadań publicznych, w tym związanych z wymierzaniem i pobieraniem danin publicznych.
W szczególności art. 51 ust. 1 Konstytucji RP stanowi, że nikt nie może być obowiązany inaczej niż na podstawie ustawy do ujawniania informacji dotyczących jego osoby. Władze publiczne nie mogą pozyskiwać, gromadzić i udostępniać informacji o obywatelach w sposób inny niż jest to niezbędne w demokratycznym państwie prawa. Dane wrażliwe, dotyczące zdrowia, preferencji seksualnych czy sytuacji finansowej, muszą być gromadzone i wykorzystywane w ściśle określony sposób.
Ochrona ta nie jest jednak absolutna, ponieważ podlega ograniczeniom związanym z wykonywaniem zadań publicznych, takich jak ocena i pobór należności podatkowych.
Ostatnia zmiana ustawy o usługach finansowych jest krokiem we właściwym kierunku. Nie idzie ona jednak wystarczająco daleko, aby zrównoważyć interes publiczny w zakresie przejrzystości z prywatnymi interesami obywateli. Ustawodawca wyraźnie daje pierwszeństwo wygodzie i skuteczności organów podatkowych kosztem ograniczenia tajemnicy z informacji finansowych. Nie zmienia tego fakt, że informacje udostępniane KAS przez instytucje finansowe będą chronione tajemnicą skarbową.
3 komentarze
Maciek
15 lipca 2022 @ 13:33
Powiedziałbym, że taka inwigilacja nie jest dobra. Kontrola w każdym punkcie jest zła, a my przestaliśmy sobie ufać. Staliśmy się mentalnie zniewoleni.
Natalia
15 lipca 2022 @ 13:34
Myślę, że społeczeństwo nadzoru jest złe. Nie podoba mi się, jak rząd może monitorować każdy nasz ruch. Prywatność jest ważna i powinniśmy być w stanie mieć jej trochę, bez bycia szpiegowanym przez rząd.
Bogdan
15 lipca 2022 @ 13:34
Nie zgadzam się z Pana opinią, że inwigilacja nie jest dobra. Uważam, że im więcej wiemy o tym, co dzieje się wokół nas, tym lepiej. Żyjemy w świecie, w którym jesteśmy stale obserwowani i dobrze jest być świadomym tego, co się dzieje, abyśmy mogli podejmować świadome decyzje o tym, jak żyć.